माझे आजोळ - एक बालपणाची आठवण - आजोळचे वातावरण, तिथले लोक, खाण्याचे पदार्थ, आणि बालपणीच्या खेळांचे सुंदर चित्रण
बालपणातील आठवणी म्हटलं की माझ्या मनात जे पहिलं चित्र उभं राहतं ते म्हणजे माझं आजोळ. गावी असलेलं आमचं आजोळ म्हणजे माझ्या लहानपणीचं स्वर्ग. तिथल्या मोकळ्या वातावरणात खेळताना आणि निसर्गाशी एकरूप होताना मी जे काही अनुभवले, त्याचे वर्णन करताना शब्द अपुरे पडतात. Marathmoli Lekhani ब्लॉगच्या माध्यमातून माझ्या या गोड आठवणींना जिवंत करण्याचा हा एक प्रयत्न आहे.
आजोळ म्हणजे प्रत्येकाच्या आयुष्यातील भावनिक कोपरा, जिथे लहानपणीच्या गोड आठवणी दडलेल्या असतात. माझे आजोळ एका सुंदर खेड्यात आहे, जिथे निसर्गाची मुक्त उधळण दिसते. दुपारी उंबऱ्यावर बसून वाऱ्याच्या झुळका अनुभवत आजीच्या गोष्टी ऐकण्याचा आनंद काही औरच असतो. आजोळातल्या त्या मातीच्या सुगंधात, धान्याच्या वासात, आणि झोपाळ्यावर घेतलेल्या झोपेत एक वेगळेच समाधान मिळते. आजोबांसोबत शेतावर फिरायला जाणे, गावातील पाझर तलावावर पोहायला जाणे, आणि संध्याकाळी देवळाच्या पटांगणात खेळलेली ओळखपरेड आजही जशीच्या तशी स्मरणात आहे.
पण या आठवणी फक्त माझ्या नाहीत; त्या अनेक मराठी माणसांच्या हृदयात जिवंत आहेत. याच भावना शब्दबद्ध करण्यासाठी मराठमोळी लेखणी हे व्यासपीठ मराठी वाचकांसाठी एक खजिना आहे. आजोळाच्या अशा सुंदर आठवणींवर आधारित लेखांमुळे वाचकांना त्यांच्या बालपणीच्या स्मृतींमध्ये फेरफटका मारण्याची संधी मिळते. आजोळ हे फक्त ठिकाण नसून, ते एक संस्कारांची शिदोरी आहे, जिथे नात्यांचे गोडवे अनुभवायला मिळतात. मराठमोळी लेखणी वर अशा आठवणींना जागा देऊन मराठी भाषेच्या भावनांना वाचकांसमोर जिवंत ठेवले जाते.
आजोळचे वातावरण
आमच्या आजोळाला पोहोचताना रस्त्याच्या दोन्ही बाजूला दिसणारी हिरवळ, शेतं, आणि तिथला शांतपणा पाहून मन ताजंतवानं होतं. गावी पोहोचल्यावर, अंगणात लावलेली फुलझाडं आणि आसपासच्या आंबा, फणस, चिंच, आणि नारळाच्या झाडांनी वातावरण आणखीनच प्रसन्न झालं होतं. गार वाऱ्याची झुळूक, पक्ष्यांचे किलबिलणे, आणि दरवळणारा मातीचा सुगंध या सगळ्यात एक वेगळाच आनंद होता.
तिथले लोक
आजोळातील लोक हे शहरातील लोकांपेक्षा खूपच वेगळे वाटायचे – साधे, मनमिळावू आणि प्रेमळ. गावातील लोकांनी मला नेहमीच खूप आपुलकीने आणि ममतेने वागवले. आजी-आजोबा तर नेहमी मला गोष्टी सांगायचे, बालपणातील त्यांच्या आठवणी सांगायचे. मला खेळायला नेण्यासाठी मामे-भावंडेही नेहमीच तयार असायची, आणि एकत्र खेळताना त्या मैत्रीचे नातं आणखी घट्ट होत असे.
खाण्याचे पदार्थ
आजोळची आणखी एक अविस्मरणीय आठवण म्हणजे तिथले घरगुती, पारंपारिक पदार्थ. माझ्या आजीकडून बनवलेली गरमागरम पुरणपोळी, खमंग वरणभात, गोड शिरा, आणि फणसाचे काप खूपच विशेष होते. ताजे, घरगुती दुधासह खीर, मुरंबा, आणि गावातील फळं खाण्यात एक वेगळाच आनंद मिळायचा. या पदार्थांचा गोडवा आणि स्वाद अजूनही माझ्या जिभेवर आहे. असे चविष्ट पदार्थ शहरात क्वचितच मिळतात, त्यामुळे गावी गेल्यावर आजीच्या हातचं खाणं हे माझ्यासाठी एक सणासारखं असायचं.
बालपणीचे खेळ
बालपणातील आठवणींच्या बाबतीत, गावी खेळलेले खेळ हे एक वेगळंच महत्त्व राखतात. दुपारच्या उन्हात ‘लंगडी’, ‘झिम्मा’, ‘लपाछपी’ खेळणं असो किंवा पावसाळ्यात चिखलात ‘गोट्या’ खेळणं, प्रत्येक क्षण आनंदमय होता. मामे-भावंडांसोबत केलेली हुंदडणे, शेतीत धावून चाललेले खेळ, शेतात असलेले पाणथळ डोह, आणि पावसाच्या पाण्यात केलेली मजा यामुळे बालपण अजूनच संस्मरणीय बनलं.
आजोळचा जीवनावर परिणाम
आजोळातील आठवणींनी मला निसर्गाची, साधेपणाची, आणि सच्चेपणाची ओळख करून दिली. तिथल्या माणसांचे आपुलकीचे नाते, आणि तिथला साधा, निरागस जीवनाचा आनंद हे शिकण्यासारखे होते. या आठवणींनी मला आयुष्यात खूप काही शिकवलं – निसर्गाशी कसं जोडलेलं राहायचं, माणुसकी कशी जपायची, आणि जीवनात साधेपणातच खरा आनंद कसा मिळवायचा हे मला आजोळाने शिकवलं.
निष्कर्ष - माझे आजोळ
माझं आजोळ म्हणजे माझ्या लहानपणीचं सुखाचं घर. Marathmoli Lekhani सारख्या ब्लॉगवरून या आठवणींना शब्दरूप देण्याचा प्रयत्न करताना एक वेगळाच आनंद मिळतो. या आठवणी केवळ माझ्यापुरत्या मर्यादित नसून, माझ्या वाचकांनाही त्यांच्या बालपणाच्या गोड आठवणी जागृत करतील, अशी आशा आहे.